خودآگاهی هیجانی چیست؟
خودآگاهی هیجانی بدین معنی است که فرد به احساسات و هیجانات خود در موقعیت های مختلف آگاهی داشته باشد در واقع آگاهانه بداند در شرایط مختلف دارای چه احساسات و هیجاناتی است.
ما انسان ها اغلب اوقات همانگونه رفتار می کنیم که احساس می کنیم و اغلب اوقات همان گونه احساس می کنیم که فکر می کنیم؛ همه چیز بستگی به نگرش آدمی دارد. برداشت ها، طرز تلقی ها و باورهای انسان تعیین کننده نوع برخورد او با جهان پیرامون خود است. به عبارت دیگر نوع برخورد ما با جهان اطرافمان بستگی به این دارد که حوادث، رویدادها و حتی اطرافیان خود را چگونه تفسیر کنیم.
"دنیا آن چیزی است که ما فکر می کنیم". البته ارتباط بین افکار، احساسات و رفتار تعاملی است که هریک بر دیگری تاثیر می گذارد. بدین ترتیب آگاهی ما نسبت به وضعیت باعث می شود که تمرکز لازم جهت تسلط بر این احساسات را داشته باشیم در موقعیتی مانند شرایط کنونی (ویروس کرونا)، نسبت به احساسات منفی خود آگاه باشیم، و بدانیم تجربه کردن احساسات منفی سالمی همانند عصبانیت، غم و اندوه و ناکامی طبیعی است ولی اگر این احساسات را به احساسات منفی ناسالم مانند خشم، فاجعه سازی از مشکلات و افسردگی تبدیل کنیم دچار بحران می شویم.
در واقع تجربه این احساسات به دنبال یک سری افکار ناکارآمد فعال می شوند و اگر مدیریت ذهن خود را بر عهده افکار ناکارآمد بسپاریم احساس ناسالم منفی بوجود می آید.
نمونه ای از افکار ناکارآمد منفی
*احساس می کنم آدم شکست خورده ای هستم و با این شرایط نمی شود به زندگی ادامه داد.
* چون همه کارهایم به تعویق افتاده پس دیگر نمی توانم ادامه دهم.
* به هیچ عنوان نباید در زندگی من خللی ایجاد شود.
این ها افکار ناکارآمدی هستند که به شکل گفتار درونی در رویارویی با مشکلات، ذهن ما را مشغول می کنند و باعث
می شوند که نتوانیم بخوبی از عهده یک مشکل برآمده و تصمیم مناسبی اتخاذ نماییم. پس ابتدا ما باید این افکار ناکارآمد را شناسایی کنیم و سپس با به کاربردن گفتارهای درونی مناسب آن را به افکار کارآمد تبدیل کنیم.
نمونه ای از افکار کارآمد
* مشکل برای هر کسی پیش می آید برای من هم پیش آمده است.
* کارهایم به تعویق افتاده ولیکن با برنامه ریزی مناسب می توانم بسیاری از این موارد را جبران کنم.
* اگر چه در زندگی من خللی ایجاد شده است اما این یک تمرین است و باعث می شود که قوی تر شوم. بنابراین اولین و مهم ترین مرحله در خودآگاهی هیجانی این است که آگاهانه سعی کنیم افکار ناکارآمد خود را با به کاربردن گفتارهای درونی مناسب، کارآمد کنیم.
بنابراین آنچه که ما باید در این شرایط انجام دهیم این است که:
* آگاهی داشته باشیم که باید مشکل را شناسایی و برای حل آن تصمیمی درست بگیریم.
* با گفتار درونی مناسب ذهنمان را آماده پذیرش این موضوع کنیم که مشکلات واقعیت زندگی اند و بسیاری از مواقع راه حل دارند.
* با بکار انداختن گفتارهای درونی مثبت مانع از فعال شدن افکار ناکارآمد شویم.
